In de vrije dans of danse plastique wordt gestreefd naar pure, natuurlijke bewegingen. Het lichaam dient te worden bevrijd van sociale en seksuele conventies, een streven dat tot uitdrukking komt in aandacht voor het naakte lichaam. De dansers lieten de strenge regels van het klassieke Russische Ballet los en ontwikkelden vaak radicale performances met soms extatische elementen. Een belangrijke inspirator van de vrije dans in Rusland is de Amerikaanse danseres Isadora Duncan (1877-1927). Aangetrokken door de beloftevolle energie die de revolutie met zich meebrengt richt zij in 1921 een dansschool op in Moskou. Duncan liet zich inspireren door de oude Grieken en beschouwde haar dans als een herontdekking van de klassieke principes van schoonheid, beweging en vorm. Maar ook oosterse dansen en het circus vormen inspiratiebronnen voor de experimenterende dansers, evenals de uitwisseling met andere kunstdisciplines zoals fotografie, film en architectuur. De hele Russische avant-garde richt zich op de totstandkoming van een nieuwe mens. Kunstenaars uit verschillende disciplines: muziek, beeldende kunsten, fotografie, film en architectuur, ontmoeten elkaar en werken met elkaar samen.

In haar boek Vnachale bylo telo (In het begin was er het lichaam) over de ontwikkeling van de vrije dans besteedt Misler veel aandacht aan het Choreologisch Laboratorium, dat in 1923 in Moskou werd opgezet door de kunstenaar Oton Engels en de kunsthistorici en critici Aleksandr Larionov en Aleksei Sidorov. Dit interdisciplinaire onderzoekscentrum maakte deel uit van de Russische Academie voor Kunstwetenschappen, in 1921 opgericht door Vasilii Kandinsky, en richtte zich op de relatie tussen dans, beeldende kunst, theater, muziek, filosofie en andere kennisgebieden. ‘Dans was belangrijk voor Kandinskys begrip van ‘synthetic art’, legt Misler uit, ‘doordat het zowel gaat over ruimte, als over muziek en beweging.’ In het Choreologisch Laboratorium werd door kunstenaars, kunsthistorici en critici samengewerkt met verschillende fotografen om de bewegingsexperimenten te documenteren. ‘Een van de belangrijke onderwerpen binnen het laboratorium was de vraag hoe beweging kon worden vastgelegd en welk medium daar het meest geschikt voor is. Ze experimenteerden met notatiesystemen, fotografie en film’, aldus Misler. Het Laboratorium zorgde er dan ook voor dat veel informatie over de efemere experimenten van de vrije dans bewaard zijn gebleven.

'Het interessante aan het Choreologisch Laboratorium is dat het fenomeen dans vanuit verschillende perspectieven, vanuit de filosofie, de fotografie, de beeldende kunst, belicht werd', meent Johannes Schwartz. 'Dat maakt het zo meeslepend en onweerstaanbaar, dat die nieuwe ontwikkelingen tegelijkertijd hun momentum hadden. Voor de fotografie was het een waanzinnige tijd. Het medium bevrijdde zich van de dwang van de schilderkunst en ontdekte zijn eigen beeldende kwaliteiten. Het was bijvoorbeeld spectaculair dat je beweging kon fotograferen en daarmee bevriezen. Om de vluchtige vorm van de dans vast te kunnen leggen werden ook nieuwe notatiesystemen ontwikkeld.

Voor de fotografie was het een waanzinnige tijd. Het medium bevrijdde zich van de dwang van de schilderkunst en ontdekte zijn eigen beeldende kwaliteiten.(Schwartz)

De notatie van een nieuw idee is altijd wonderschoon, ze refereert aan oude systemen die eigenlijk niet meer voldoen of is zo nieuw en specifiek dat ze al snel onbruikbaar wordt en in vergetelheid raakt.'